Hakuna matata (??)

Zondag ging ik Jef ophalen op het vliegveld van Mombasa. Francis, de vader van één van onze leerlingen, én taxichauffeur, reed. Het deed zo'n deugd om mekaar weer lijfelijk te kunnen zien en vast te pakken! Sindsdien is hij stilaan de omgeving en de mensen aan 't verkennen. Maandagmorgen bv gingen we op school langs, de laatste keer voor mij. Het afscheid was hartverwarmend. Ik kreeg overal stevige hugs en warme commentaren, en moest beloven nog eens terug te komen. Ik wil wel, maar jammer genoeg kan ik niets beloven, we zullen wel zien... Omdat het hier diepgelovige mensen zijn, begrijpen zij de zin 'als het God belieft' erg goed.

Ik deed een kleine toespraak tijdens de assembly, dankte alle leerlingen en alle collega's, en ging nadien rond in de klassen. Daar werd nogmaals luidkeels gezongen, 'k werd er soms wat emotioneel van... zoveel hartelijkheid, een mooier afscheidscadeau kan een mens zich niet wensen!
Gisteren bracht ik de dames teachers elk een pakje met kledij en accessoires die Jef op mijn vraag uit Bertem had meegebracht. Ze waren zo opgetogen, dat ik er alweer wat onwennig van werd. Voor de heren had ik jammer genoeg niets, behalve voor headmaster James. Hij nam fier een aktentas in ontvangst, waar hij zijn papieren voor komende meetings in kan opbergen.

Stilaan loopt alles dus ten einde. Er rest mij nog een paar dingen te doen, zo wil ik zeker nog afscheid nemen van Susan en van Kebene. En dan... nieuwe strofen zoeken voor het mooie lied!...

Intussen zijn we ook al de toeristische toer op gegaan. Vandaag voor de eerste keer op safari: een dagtrip naar de Shimba Hills, zo'n uurtje rijden van hier. Je rijdt dan in zo'n busje waarvan het dak openklapt, zodat je staande een goed uitzicht hebt. Het landschap is heel mooi: heuvelachtig, met van op de hoogste heuvels zicht op de oceaan, bushes, bomen, kokospalmen, zelfs dennebomen... heel veel variatie. Het wild is hier misschien niet zo heel sterk aanwezig, maar de mooie uitzichten op zich maken het de moeite waard. We zagen de sabelantiloop, die je in andere parken in Kenia niét tegenkomt, dus dat was ook een meevaller. Maar voor de rest hadden we eerder 'bad luck': hoewel er in het park 360 olifanten zijn, hebben we er geen enkele gezien! Onze chauffeur deed zijn uiterste best, doorkruiste het hele park heen en weer, maar... géén tembo te zien! We zagen wel giraffen, buffels, en een paar soorten antilopen, waaronder dus die fameuze sabelantiloop. Ook heel wat apen, maar ja... die zie je hier in de buurt eigenlijk ook wel, dus zo heel speciaal is dat niet. Wél speciaal is dat je hier een wandeling kan maken naar een waterval. De wandeling loopt via een vrij steil pad naar beneden, en na het bezoek aan de waterval weer steil naar boven, en je kan dit enkel doen onder begeleiding van een gewapende ranger die desgevallend leeuwen en ander hongerig wild op afstand kan houden. Een aparte belevenis!

Vanaf morgen hebben we een huurauto tot onze beschikking, en dan kunnen we zelf ook toertjes organiseren. Zaterdag dan noordwaarts naar Nairobi en omstreken. Toen we een paar dagen geleden over onze plannen spraken met Amina, een sympathieke vrouw die een mooie winkel uitbaat, kregen we toch wel wat schrik. Zij komt nl uit Nairobi, en vertrouwt het de komende weken niet echt. Op 4 augustus is er nl een referendum ivm de nieuwe grondwet, en veel mensen vrezen onlusten, net zoals een paar jaar geleden met de verkiezingen. Toen vielen, vooral in de Rift Vallei, verschillende doden bij gevechten en schermutselingen. De Rift Vallei, dat is nu net een van die gebieden waar wij ook naartoe gaan! Amina drukte ons op het hart extra voorzichtig te zijn, eventueel zelfs onze plannen te wijzigen indien nodig. Goh... dat was toch wel onrustwekkend!

We hebben dan even met Michael gesproken, hij kent Nairobi en omstreken ook erg goed. Hij kon de ongerustheid van Amina wel begrijpen, maar meent dat het niet zo'n vaart zal lopen. De mensen willen echt geen herhaling van de gebeurtenissen van toen, het zou trouwens opnieuw een zeer negatieve invloed uitoefenen op het wereldwijd prestige van Kenia, om nog maar te zwijgen over mogelijke economische gevolgen...
Michael raadde ons aan om ons ter plekke regelmatig en grondig te informeren. Sommige wegen zullen misschien tijdelijk geblokkeerd zijn. En er zullen zeker ook heel veel ordestrijdkrachten rondtoeren. Toeristen zijn niet het doelwit, zo verzekerde Michael ons, maar je moet natuurlijk voorzichtig blijven! Een wijze raad die we zeker zullen opvolgen.

Hakuna matata, 'geen probleem' dan??
We houden jullie op de hoogte!

Het einde nadert...

Gek hoe snel het gaat: vandaag was mijn laatste schooldag in Rainbow4Kids! Ik heb er nog niet echt bij stil gestaan, ook nog niet echt afscheid genomen. Volgende week kom ik nl nog eens langs met Jef, als visitor dan.

Gisteren nam de school met een mooie afsluiter al afscheid van Mama Rainbow. Zij heeft tijdens dit verblijf heel wat energie gestoken in haar project, maar zij heeft in ruil ook heel wat positieve 'vibes' gevoeld. Er lééft wat in Maweni, er groeit en bloeit wat in de Rainbow4Kids-school, er zit heel wat energie in het hernieuwde schoolteam, én de aanwezige vrijwilligers betekenen echt een meerwaarde. Katrien ging dus wel met tranen in de ogen maar ook met een warm hart terug naar huis.

Vandaag was het ook voor Lianne de aller-allerlaatste dag, en voor haar was het afscheid van de school en van alle mensen die zij zo lang heeft gekend, heel emotioneel. "Mooie liedjes duren niet lang", zeiden we onlangs nog. Da's waar, maar mooie liedjes, daar kan je ook nog nieuwe strofen bij verzinnen, da's ook waar! En wat Lianne betreft, ben ik er zeker van dat zij terugkeert. Zij draagt Kenia in haar hart en ziel, het bestaat niet dat zij het bij die ene keer houdt!

Gisteren namen we dus afscheid van Katrien, vandaag van Lianne, en telkens is het enerzijds triest, maar ook zo deugddoend om te merken dat iedereen zo vriendelijk, zo hartelijk, zo lief is. Er werden heel wat fotootjes gemaakt: hier eentje van de teachers met volunteers, en eentje met de 4 pijlers van het Rainbow4Kids project: Katrien, Madama Fatouma Sr (adjunct), Michael (manager) en James (headmaster)

Wat mij betreft: mijn thuis is wél in België, waar mijn huis staat, waar mijn gezin, familie en vrienden wonen, waar ik mijn werk en bezigheden heb. Ik ga dus graag terug binnen een week of 3. En toch met pijn in het hart, want het was mooi! Ik zal de mensen missen! En als ik nu op de voorbije 10 weken terugkijk, dan kan ik niet anders dan dankbaar zijn. Dankbaar omdat ik het avontuur überhaupt kon starten, dankbaar omdat veel lieve mensen thuis me steunden, dankbaar omdat zoveel mensen me hier zo goed hebben opgevangen, me welkom geheten, me laten voelen dat ze het apprecieerden. Asante sana, allemaal!!

Vandaag, de laatste dag, betekende enerzijds een ontgoocheling en anderzijds was er ook weer vreugde. Het leven zoals het is, kortom.
Ontgoocheling omdat ik niet heb kunnen afmaken wat ik had willen doen. Vorige week schreef ik over Rose, en dat we naar de psychiater in Mombasa zouden gaan. Nu ja, vorige vrijdag gingen we inderdaad, maar we keerden onverrichterzake terug. De psychiater was er niet. We hadden een gesprek met een psychiatrisch verpleegster, en die zei ons terug te komen. Irene belde voor een afspraak, en die kregen we. Maandag moesten we terug komen. Zo vroeg mogelijk.

Maandag dan vertrokken Irene, Rose en ik om 7.15u richting Mombasa. Twee matatu's tot aan de ferry, een overtocht, en nog een matatu tot het ziekenhuis.
Er zaten al wat mensen in de wachtzaal, en er kwamen er nog bij, en die werden één voor één geholpen door andere dienstverleners, maar ONZE psychiater, die dook niet op. We hebben daar, echt waar, zitten wachten van 9u tot 15u. Tijdens de lunchpauze gingen Irene en ik apart in de cafetaria iets te eten halen, om toch maar niet de psychiater te missen. Maar hij kwam dus niet. Toen stelde de verpleegster voor dat we naar een ander ziekenhuis zouden gaan, waar hij meestal in de namiddag zit. Wij daarheen, maar ook daar was hij niet. Zijn secretaresse kon hem niet bereiken en snapte er zelf niets van, "het was niets voor hem om geen boodschap door te geven", zei ze.
Om 16u zijn we opgestapt, we geloofden er niet meer in.
Eenmaal thuis overtuigde ik Irene om opnieuw met de dokter te bellen, hem te wijzen op de afspraak die we hadden, en om snel een nieuwe afspraak te maken. Dat is echter niet meer gelukt. Wel wat telefoontjes ja, maar geen afspraak. De psychiater moest naar Nairobi en zou pas volgende maandag weer in Mombasa zijn.
Ik vind het echt jammer dat er nu geen oplossing is voor Rose, maar anderzijds... maandag ga ik echt niet meer mee. Irene wil het wel blijven opvolgen, maar niet alleen. Dat snap ik best. Ik zal dus aan Michael vragen om zich mee om het meisje te bekommeren. Ik hoop echt dat ik binnen korte tijd positief nieuws ontvang ivm Rose!

De vreugde vandaag zat vooral in de laatste uurtjes: met zijn allen (althans met de upper classes) naar de beach. En net als vorige keer was het een fantastische belevenis. Ik ging met de meisjes in zee, was er deze keer beter op gekleed, en kon dan ook wat dieper de golven in. Ze genoten er echt van, en ik met hen. Oh, dat enthousiasme, dat samen de oceaan trotseren, dat spelplezier achteraf... het maakt hen én mij een beetje gelukkiger.

Zondag komt Jef toe. Benieuwd hoe zijn eerste indrukken zullen zijn. Ik herinner me heel goed hoe mijn eerste tocht van Mombasa naar hier verliep: ik kwam ogen tekort om alles te zien, en het waren zeker niet allemaal mooie en aantrekkelijke dingen. Nu ben ik dit alles gewoon, maar zoals Katrien me nog aanraadde: "vergeet niet dat het voor jou wel allemaal bekend is, maar dat het voor hem heel anders is."

Ik zal hem polé polé laten wennen, Katrien!

Bonen met chapati

Vandaag, woensdag, zijn we weer gaan eten in Kebene children home. Voor Lianne en mij de laatste keer. Voor Lianne is dit veel meer nog dan voor mij, een emotioneel moment: zij leefde 6 maanden mee met lief en leed van deze kinderen. Kebene is eigenlijk gewoon een letterwoord voor Kenia, België, Nederland. De oprichters ervan, Pasci en Arianne zijn nl resp Belg en Nederlander. Zo'n 3 jaar geleden startten zij op een andere plek een kindertehuis. Intussen zijn ze verhuisd naar hier, en er verblijven nu 29 kinderen. De oudste is ongeveer 18 en zit op een boardingschool, de jongste - Kazungu - is 5 jaar en kwam in mei samen met zijn zusje toe, nadat hun vader verongelukt was. De kinderen gingen al in Rainbow naar school. De kinderen die hier verblijven, hebben allemaal een 'geschiedenis'. Sommigen zijn wees, anderen hebben nog wel een vader of moeder, maar die kan onvoldoende voor hen zorgen. Pasci en Arianne vliegen regelmatig naar hier om 'hun' kinderen op te volgen, maar daartussenin moeten zij ook weer naar huis, voor een inkomen zorgen. De dagelijkse zorg wordt gedragen door enkele 'aunties en uncles', opvoeders eigenlijk. Er komen ook regelmatig vrijwilligers over de vloer. Zij blijven een paar weken of maanden, en helpen de opvoeders bij hun taak.

Ik voeg een aantal foto's toe van Kebene en zijn bewoners, maar ze hebben ook een hele goeie site. Ga zeker eens kijken!



Wat mij betreft: ik vind het een schitterend initiatief. Ik heb heel veel sympathie voor Pasci, Arianne en alle uncles en aunties. Ze doen schitterend werk. En wat meer is: zij houden vol. Want dat lijkt me het moeilijkste, net zoals bij het Rainbow project: je kan vol enthousiasme met zo'n project starten, maar er komen sowieso moeilijkere tijden. Tijden waar je misschien gaat twijfelen of het allemaal wel haalbaar is, of je de nodige energie, tijd en geld zal kunnen blijven vinden. Dàn doorzetten... chapeau!

Kebene is een heel open huis: alle bezoekers zijn welkom, ook om mee te eten uit de grote pot. En 's woensdags is dat chapati's of mandazi's met bruine bonen. Iedereen zit aan grote houten tafels, en tijdens het eten is er geen woord te horen. Wanneer de kinderen gedaan hebben, bedanken ze de aunties en uncles voor het eten en verdwijnen met bord en bestek naar de afwasbak. Nadien volgt er iedere avond nog een gebeds- en meditatiemoment: Ombah-time. Er wordt gebeden, uit de Bijbel voorgelezen, gezongen, gedanst, en vaak ook moeten de kinderen tonen wat ze al kennen en kunnen: de maaltafels bv opzeggen. Het is ook hét moment om de groep toe te spreken: een opvoedend woordje, een preek voor hen die zich niet gedroegen, een pluim voor anderen die zich extra ingezet hebben... Alle kinderen zitten op hun eigen plekje, in een grote halve kring, en de sfeer is zoals vroeger in grote gezinnen: je voelt dat dit hen samenhoudt, het is een belangrijk moment om de eenheid binnen de toch zeer gedifferentieerde groep te benadrukken. Altijd weer mooi om mee te maken!

Kebene beschikt over een busje, maar dat oude ding laat het geregeld afweten. Als het rijdt, dan kunnen er uitstapjes gemaakt worden. Allen samen naar het strand bv, of naar de mis op zondag. Daar ben ik ook al enkele keren mee naartoe gereden. Een ervaring apart, zij het dat deze mis veel rustiger verloopt dan die mis in de Jesus Miracle Center (zie mijn bijdrage 'Hallelujah') In ieder geval: er is altijd wat te beleven bij Kebene, en vermits zij van ons enkel gescheiden zijn door een metalen poort, zijn wij er regelmatig te gast, en dat is fijn!

Rose

Een paar weken geleden al vroeg James me of ik niet eens kon luisteren naar de mama van Rose. Hij kon haar niet helpen en voelde zich machteloos, zei hij. Dionysia, een oudere magere vrouw, vertelde me toen in goed Engels over wat ze allemaal meemaakte met Rose. Het meisje is intussen 19 jaar oud, maar dat zou je haar abosluut niet geven. Dionysia is niet de biologische mama, ze is een zus van de mama die kort na de geboorte van het meisje overleed. Rose heeft nog een oudere broer en zus, maar die zijn intussen het huis uit, en haar zus zou trouwens een slechte invloed op het meisje uitoefenen.
Rose zit (nog maar) in class 5 en zelfs daar lukt het niet. Het gaat waarschijnlijk om een zwakbegaafd of licht mentaal gehandicapt meisje, dat is althans wat ik afleid uit het verhaal van tante Dionysia én van haar klasleerkracht Irene.

Rose moet elke dag een half uurtje stappen naar school en weer terug, maar vaak verschijnt ze niet op school, hoewel tante haar ’s morgens persoonlijk uitwuift. Soms komt ze wel op school aan, maar glipt ze tijdens de dag weg. Het gebeurt dan zelfs dat ze een of meerdere nachten onvindbaar is, tot ze tenslotte weer opduikt. Ze vertelt niets over wat ze deed of met wie ze was, zegt tante, maar het lijkt er sterk op dat ze door ‘slechte mannen’ wordt verleid om met hen mee te gaan.
Het grote probleem nu is dat tante Dionysia’s gezondheid niet goed meer is. Ze is diabetieker, en zou van de dokter zelfs in het ZH moeten opgenomen worden, maar dat kan de oude vrouw niet doen, omdat het meisje dan volledig aan haar lot zou overgelaten zijn. Ze vraagt eigenlijk om een blijvende oplossing, een plaats waar Rose veilig en beschermd kan opgroeien, waar ze begeleiding en eventuele verdere scholing krijgt.

Ik heb met de oude vrouw te doen: zij heeft na de dood van haar zus het meisje onder haar hoede genomen, maar wie zal dat verder zetten?... Ik beloof haar dat ik naar een oplossing zal zoeken, maar weet bij lange na nog niet hoe ik dat moet aanpakken. In eigen land ken ik de kanalen, maar hier?... En James of teacher Irene die het probleem al langer kennen, kunnen ook niet helpen.
En dan denk ik plots aan Cosmas, een ‘uncle’ in het Kebene kindertehuis van hiernaast. Hij helpt de kinderen met hun schoolwerk, en heeft me verteld dat hij eigenlijk sociaal werker is. Misschien weet hij iets? En wanneer ik hem ’s avonds aanspreek, komt hij inderdaad met een mogelijkheid: hij heeft een tijd geleden zijn eindwerk gemaakt over een instelling in Kwale, zo’n 20 km van hier, en daar worden mentaal en fysiek gehandicapten (vooral doven en blinden) opgevangen. Misschien is dat wel iets?
Ik ben heel blij met deze mogelijkheid en breng James, Mama Rainbow, Michael en Irene op de hoogte. Ze vinden dat ik het het spoor verder moet volgen. Het blijkt echter niet zo eenvoudig om een contactpersoon op te snorren. Cosmas belooft me die door te spelen, maar ik hoor een paar dagen niets, en kan hem ook niet bereiken. Later blijkt dat hij ‘up country’ was, waar zijn GSM geen bereik heeft. De persoon die ik eindelijk in Kwale te pakken krijg, is bereid om mee te zoeken. Ik vraag aan Irene om een afspraak te maken, want in het Kiswahili is dat nog steeds eenvoudiger. Zij heeft echter geen belkrediet meer, en de maand is nog niet helemaal om. Ik koop haar 50 SH belkrediet, en hoop dat het nu vlotter zal gaan. Het duurt nadien nog twee dagen voor Irene effectief contact heeft, en ze komt me zeggen dat die mevrouw de komende weken heel druk is omdat ze ook een rol heeft in de organisatie van het referendum over de nieuwe grondwet. Ons bezoek zou moeten wachten tot nadien. “Maar dat is pas 4 augustus”, protesteer ik, “dan ben ik weg!” Nog een telefoon dan maar om te vragen of er toch niet nog een gaatje gevonden kan worden. En dan lukt het plotseling toch om een afspraak te maken voor een ‘assessment’, zij het dan niet met haar persoonlijk, maar met een medewerker. Nou, voor mij OK, als we maar zicht krijgen op de mogelijkheden van die instelling. Moest het daar nl niet gaan, dan moeten we nadien alsnog op zoek naar een andere mogelijkheid. Dus... niet te lang uitstellen!

En dus... vandaag, woensdag, zullen we gaan. Irene en Rose gaan natuurlijk mee, en oorspronkelijk zou James ook meegaan, maar deze morgen is hij er nog niet om 8u. Volgende vraag: hoe moeten we daar geraken? Irene vertelde me dat in Kwale het administratief centrum van het district gevestigd is, daar waar je ook moet zijn voor je ID en geboorte-akte enz... Een plaats waar nogal wat mensen komen, en dus bereikbaar met openbaar vervoer. Maar nu ziet ze er precies tegenop om dat allemaal per matatu te doen, we zouden 3 busjes moeten nemen, en dus een hele tijd onderweg zijn. Gelukkig verschijnt Michael dan op het schooldomein, en die aarzelt wat: hij heeft een vergadering in de school om 9u30. Maar als we meteen vertrekken dan kan hij nog tijdig terug zijn. Rose wordt uit de klas gehaald (gelukkig is ze vandaag op school!), Irene laat wat instructies na voor haar klas, en weg zijn wij.

De weg naar Kwale loopt naar het binnenland, en het is de eerste keer dat ik zicht krijg op rode aarden wegen, groene heuvels en tal van kokosbomen op de hellingen. Een mooi landschap! Een half uurtje rijden we er over, de weg is redelijk en er is niet veel verkeer op die baan.

In Kwale even navragen waar we precies moeten zijn, en dan zet Michael ons af. Hij moet nodig terug. Het loopt verder heel vlot: we mogen meteen binnen in een lokaal waar boven de deur ‘Assessment’ staat. Wanneer Irene binnenstapt, hoor ik haar heldere lach: blijkt dat de persoon die ons zal helpen, haar teacher is tijdens de bijscholing die ze volgt. Wanneer de school dicht is, volgen heel wat teachers nl bijscholing, en deze man doceert daar kinderpsychologie, kinderrechten enz... vertelt Irene. Het is een van haar lievelingsleraars. De vriendelijke man vraagt naar het probleem, en we vertellen het in ’t kort. Nadien heeft hij een heel uitgebreid gesprek met Rose. Het meisje, dat tgo ons vrij gesloten bleef, begint tegen deze aardige man dan toch heel wat te vertellen. Ze vertrouwt hem duidelijk. Irene vertaalt af en toe heel discreet een paar hoofdpunten. Het meisje wordt inderdaad al lang misbruikt en kan niet tegen die mannen op. Haar tante zou het wel weten, en zou die mannen zelfs kennen, maar ze schaamt zich teveel om er iets tegen te doen.

Tijdens het gesprek heb ik ruim de tijd om een blik te werpen op het lokaal: een beetje zoals mijn werkkamer in Terbank, zo’n 30 jaar geleden. Dossiertjes opgestapeld op het bureau en in een open kast, een paar ‘instrumenten’ om tests af te nemen, en vooral heel wat posters tegen de muur met opvoedingsadviezen en statistische gegevens van de laatste 15 jaren. Er worden hier doven en blinden opgevangen, maar ook mentaal gehandicapten, autisten, kinderen met cerebral palsy en andere aandoeningen.

De man wendt zich na een tijd weer tot ons. Hij heeft nu wat beter zicht op het probleem, zegt hij. Maar Rose moet nog eens uitgebreid onderzocht worden door een psychiater, en ook een lichamelijk onderzoek is nodig, voegt hij er aan toe. Hij geeft ons een verwijsbrief mee voor een ziekenhuis in Mombasa, en geeft ook al meteen aan dat er voor ‘dergelijke meisjes’ in Mombasa een goede instelling bestaat.

Op mijn vraag of er voor leerlingen met problemen in ’t algemeen een dienst of persoon bestaat die ons kan helpen met de begeleiding en eventuele oriëntering, vertelt hij tot onze vreugde dat zijn dienst ook ter plaatse kan komen, de leerlingen daar onderzoeken en aansluitend leerkrachten én ouders kan begeleiden. Dit klinkt veelbelovend! Irene en ik denken al meteen aan een paar kinderen, waar volgens ons iets meer mee aan de hand is dan (gewoon) een trager leerproces.

We komen dus opgewekt buiten: niet enkel lijkt er voor Rose een goeie kans op een veilige toekomst in te zitten, maar ook voor de hele school is het een goeie zaak om beroep te kunnen doen op competente leerlingbegeleiders.

We moeten met de matatu terug, maar dat kan ons niet deren. We schudden, wippen en schommelen in drie verschillende busjes, en kopen aan de junction met de hoofdbaan een soda voor elk. Rose geeft aan dat ze ook honger heeft, en ik koop haar cakejes waarna ze me een stralende glimlach schenkt.

Vrijdag de volgende stap. Naar Mombasa.

De moeilijke weg naar verandering

Alweer een week voorbij, en weer allerlei interessante dingen beleefd.
Vorig weekend dus het jurkje bij de fundi gaan halen - eigenlijk een rokje met apart bovenstuk. De man werkt samen met een broer in een kleine ruimte van zo'n 10m2, waar dan ook nog een tweepersoonsbed én een sofa in staat. Alles, maar ook werkelijk alles ligt met stukken en lapjes stof bezaaid, ook de grond. De mat is trouwens... ja, een verzameling van aaneengestikte veelkleurige lapjes. De naaimachine, een oude Chinese trapmachine, hapert regelmatig. Polé polé en volhouden dus!..


De vrouw op de foto is Suzan, de dame die onze cottages onderhoudt, en die me ook naar de fundi in Ukunda begeleidde. Toen ik de week tevoren met mijn lap stof langskwam, werden mijn maten genomen, en mocht ik ook een model kiezen uit een aantal foto's op een poster aan de muur. Het resultaat is mooi: de stof is zo geknipt dat het motief symmetrisch terug te vinden is. Er moest nog wel een kleine correctie gebeuren, ze hadden mijn boezem nl veel te klein ingeschat. Nochtans... Keniaanse mama's hebben meestal een zwaardere boezem dan ik hoor! Ik heb nog geen foto van mezelf IN het nieuw, maar wanneer Lianne terug is, vraag ik haar er eentje te maken. Ze is nl nu een paar dagen 'up country'. Ook de andere vrijwilligers zijn dit weekend weg: ze zijn op safari voor 3 dagen. Niet getreurd, mijn beurt komt nog wel...

De week verliep rustig: ik heb intussen mijn plaats gevonden, dat zei ik al. Donderdag kwam de vierde en laatste van mijn wekelijkse babbels aan de beurt: over TIME OUT als sanctiemiddel. Zoals steeds luisterden de teachers aandachtig. Nee, geen vragen of opmerkingen achteraf. Maar ik had er geen goed gevoel bij. Het is niet omdat er geen vragen komen, dat ze het zien zitten, zoveel is me al duidelijk. De alarmklokjes bv die ik introduceerde om 5 of 10 minuten af te meten, werden meteen al grondig uitgeprobeerd, waardoor het mechanisme soms wat ontregeld werd. Ik zei nog dat ze echt moeten wachten tot het wekkertje zélf afloopt, maar dat bleek bijzonder moeilijk. Nu ben ik maar bang dat ze het in hun kast zullen laten zitten als het niet werkt zoals zij zouden willen dat het werkt. In het hele onderwijs, en waarschijnlijk ook daarbuiten, vind je nl een groot gebrek aan creativiteit om problemen zelf op te lossen. Als het niet werkt, dan wordt het opzij gezet.

Ik kan me bv ook ergeren dat er overal, écht overal, vuilnis ligt. En dat terwijl er 2m verderop een groepje mannen de hele dag door zitten te babbelen en te lanterfanten. Er is grote werkloosheid, terwijl er wel héél véél te doen is. Zouden ze dat dan niet zién, vraagt een mens zich af. Nee, zij zien dat niet.

Er is nog een ander probleem met die alternatieve sanctionering. De jongere kinderen, die kan je nog opvoeden, die luisteren naar gezagsfiguren. Maar die van class 7 en 8, échte pubers, die zijn opstandig. Die denken: "Ah, nu de teachers ons niet meer mogen 'canen', dan kunnen wij eigenlijk onze gang gaan. Wie doet ons nu nog iets?" Misschien een beetje sterk uitgedrukt, maar daar zou het op neer komen. Ze gedragen zich uitdagend, in de wetenschap dat je hen toch niet hardhandig kan aanpakken.

Ik heb met Katrien gesproken, en we kwamen tot twee conclusies: je moet ze wel degelijk aanpakken dat ze het voelen, door hen bv iets af te nemen. Maar dat kan alleen op voorwaarde dat de dingen die je hen afneemt (bv extra-activiteiten als 'games'), dat die gewoonlijk wél doorgaan. En dat is nu net ook het punt. De leraars moeten de planning dus ook beter opvolgen zodat zij iets achter de hand hebben.
Een voorstel is ook om in class 7 en 8 langs te gaan, en de leerlingen te wijzen op hun verantwoordelijkheid: het is inderdaad niet meer 'van deze tijd' om lijfstraffen te geven, maar oudere leerlingen hebben een modelfunctie naar jongere toe, en daar moeten ze zich goed bewust van zijn. Als ze niet als klein kind willen behandeld worden, dan moeten ze zich ook maar als volwassene gedragen.

Deze zaterdagnamiddag ben ik met een van onze leerlingen, Rafaël, naar Ukunda gegaan. Hij wou me zijn dorp laten zien, en we spraken af om 2u. Hij stond met zijn fiets om half twee al in Kebene te wachten, en ook Vidzo, een van de oudere jongens van Kebene, zou meegaan. We gingen te voet langs de airstrip en langs een paar kleine wegjes, waar ik nog niet was doorgelopen, en waar het volgens Vidzo ook niet veilig is voor een Mzungu alleen.
Ze vroegen of ik iets speciaals wou kopen of zien. En toen dacht ik aan het volgende: heel wat kinderen lopen met kapotte kleren rond, en met afgerukte of afgevallen knopen. Ik heb al vaak gedacht dat ik dit heel eenvoudig zou kunnen herstellen, maar ik heb wel knopen nodig. En dus vroeg ik de jongens naar een knopenwinkel. Na lang zoeken en vragen vonden we er eentje: de knopen moesten uit een grote doos bijeengezocht worden, en slechts in één maat, en de draad vonden ze pas na na het openen van allerlei zakken: het was daar nl donker in de opslagplaats, verontschuldigde de winkelbediende zich. We gingen ook nog langs de plaatselijke markt en ik kocht wat fruit voor Rafaël en zijn familie.
De fruitsla werd thuis meteen klaargemaakt en geserveerd, en intussen werd ook Rafaëls vader opgebeld zodat die naar huis zou komen. We hebben een prettig gesprek gehad, over mijn land en hun gewoonten enz... Zoals elke vader vindt ook Francis dat zijn zoon hard moet werken om nummer 1 te worden, en zo toegang te krijgen tot Secundary School. Of dat voor Rafaël zal lukken, is nog maar zeer de vraag...

Tenslotte heb ik nog een heel verhaal over een bijzonder meisje uit onze school. Ik noem haar Rose, maar dat is niet haar echte naam. Haar verhaal is er eentje uit de honderden, en goed voor een aparte bijdrage.

Every man has a story - bis

Zaterdagmiddag. Ik maak een strandwandeling.

Op een paar meters afstand maakt een man een kaarsrechte handenstand op het uiteinde van een boomstronk. Heel rustig en beheerst, je ziét gewoon dat-ie er erg goed in is. “Are you a professional?” vraag ik hem. “Yes” glimlacht hij en begint meteen zijn verhaal te vertellen. Als jongen was hij op school een heel goede leerling en droomde er van om het ver te brengen. Hij wou de politiek in, niet om te discussiëren over van alles, maar om echt iets te veranderen. Om jongeren meer toekomstkansen te geven. Hij klinkt erg gedreven en idealistisch. De realiteit is echter een stuk minder mooi, vervolgt hij. Hij kan zijn studie niet verder zetten omwille van gebrek aan geld, en werkt een paar keer samen met een klein acrobatengezelschap. Ook daar is hij nl goed in, reeds als jongen sprong hij erg hoog.

Na een tijdje richt hij in Ukunda een eigen bedrijfje op waar intussen al meerdere lokale acrobatengezelschappen bij aangesloten zijn, ook de groep die wij gisteren op school aan ’t werk zagen. Hij traint die jongens dus om steeds beter en gevarieerder werk te brengen. Het gaat er niet aan toe zoals in Zwitserland, waar ze prachtige oefenzalen hebben (echt, hij noemt dat land als een ‘mekka voor acrobaten’) Zij trainen nu eens op ’t strand, dan weer op een open stuk veld, steeds met veel enthousiasme. Maar ook hier weer met de nodige problemen: er zijn nl nogal wat rasta’s bij de groep, en de politie heeft het op die jongens gemunt. Geregeld wordt er eentje opgepakt, en hij moet dan weer gaan onderhandelen en de jongens ‘vrijkopen’. Maar hij doet dapper verder: ze hebben onlangs zelfs een optreden in Israël gehad, vertelt hij fier!

Ik luister met veel aandacht. “Eigenlijk heb je dan toch je droom waargemaakt”, zeg ik bewonderend, “je geeft die jongens een toekomst, niet?” Hij lacht: “ja, en misschien meer dan wat ik in de politiek zou kunnen doen, want die is zo corrupt”, geeft hij toe. Het is niet de eerste keer die dag dat ik iemand dit hoor zeggen. Corruptie is in Kenia inderdaad als het ware ‘geïnstitutionaliseerd’.

Ik rond het gesprekje af en vraag naar zijn naam. “Zion”, zegt hij. En omdat ik een beetje vreemd opkijk, vertelt hij ook hier weer een verhaal. Als jongens hadden ze wedstrijden, wie het hoogst kon springen. De jongen met de hoogste sprong werd (Mount) Kilimanjaro genoemd, de volgende (Mount) Kenya enz... Toen hij een tijdje later ook wou meedoen sprong hij het hoogste van allemaal. En toen hebben ze hem (Mount) Zion genoemd, de berg die direct naar de hemel voert.
Mooi verhaal toch?...

Ngombe

Vrijdag 9 juli: de perfekte dag voor een Ngombe. Het regent even in de voormiddag, maar verder verloopt de hele dag onder een blauwe lucht. Er zijn bezoekers van Kebene, ook van het Rainbow project, er zijn een paar nieuwe vrijwillige teachers toegekomen, énne... er is heel goed nieuws van een paar (grote) sponsors: ze hebben na een bezoekje van een dag of 3 beslist om in heel de school nieuwe vloeren te leggen: échte tegels ipv het beton/cement dat er nu nog steeds ligt. Dat is niet alleen heel vies en stoffig, maar door de slijtage liggen de trappen bv er gevaarlijk bij. Het is vandaag dus echt feest op school! De Keniaanse manier om dit te doen is een koe (of geit) slachten en er een groot feestmaal van maken.

Alle hulp is welkom! We staan allemaal om 7u op school gewapend met mesjes, snijplanken, borden en bestek.

De eetzaal, gewoonlijk voorbehouden voor de leerlingen, wordt nu mooi gedekt voor de bezoekers, het management van de school en enkele belangrijke personen van de Village.





Terwijl de meeste vrouwen zich – heel rolbewust - bezighouden met het schillen/versnijden van aardappelen, worteltjes, witte kool, tomaten, look, gember en uien, hebben de mannen een al dan niet actieve rol in het slachten van de koe. Nee, niks voor mij.




Voor de foto van het opgespannen vel heb ik al de nodige vastberadenheid aan de dag moeten leggen. Na een dag of 3 drogen zal dat vel gebruikt worden voor het maken van trommels ed. Nee, niks gaat verloren...



Er wordt dan gekookt voor meer dan 300 personen, stel je voor! De kookruimte is een schuur waar twee enorme ketels op houtvuur staan te pruttelen. 2 sterke mannen zijn nodig om de kookpotten één voor één van het vuur te halen en er met een reuzenpollepel (eerder een soort roeispaan!) door te roeren. Ik heb het hele kookproces niet gevolgd maar er wordt daar wat afgezweet, dat is zeker! Zo tegen 2u mogen de kleintjes komen aanschuiven, klas per klas. Een kommetje gevuld met rijst, vlees en groenten. Ze snellen terug naar hun klasje - voor één keer mag er in de klas gegeten worden – en zetten de smulpartij in.


Sommigen kunnen gewoon niet wachten en beginnen er onderweg al malse brokjes uit te halen. Je moet die gezichtjes dan zien, goud waard! Het duurt een tijd voor iedereen bediend is, intussen worden de eerste kommen al afgewassen, die kunnen nu nog eens voor de groteren dienen. Wij, teachers, staff en genodigden mogen uit echte borden en met echt bestek eten. We mogen onszelf bedienen, ook wie geen vlees wil komt ruim aan zijn trekken. Het bestaat dus uit een mengeling van gekookte gekruide rijst met aardappelen, en dan de rauwe gesneden groeten die je erdoor mengt. De vleesliefhebbers nemen een stuk vlees met saus uit de pot. Er hoort ook een pili pili sausje bij dat je naar believen kan toevoegen. En... eerlijk waar: mmm.... het is heel lekker, je proeft er allerlei kruiden door!



De namiddag wordt verder opgevuld met een voorstelling: Wouter, de muzikale nieuwe vrijwilliger heeft een groepje kinderen in 2 dagen “We are the World” van Michael Jackson aangeleerd. Het klinkt echt goed, en iedereen klapt enthousiast. Nadien volgen nog wat zang- en dansnummers van Madame Irene en haar groepje, en ook een optreden van de plaatselijke acrobaten. 5 heel lenige mannen uit het dorp spingen, tuimelen en vertonen kunstjes, tot groot plezier van jong en oud.


Dan wordt afscheid genomen van de bezoekers, maar de dag is nog niet voorbij: er wordt nog verder gedanst, rijtjes gemaakt enz... Vooral de kleintjes vinden dit geweldig! Ze laten ons niet gaan! De grotere leerlingen staan er vaak wat onwennig bij. Maar ze genieten ook, dat merk je wel!

Een hele fijne dag dus, en morgen begint het weekend. Lekker alles traag laten lopen dan. En ook met Susan naar Ukunda, om te zien of de jurk die de plaatselijke fundi voor me maakte, goed zit. Benieuwd!!

Alweer examens...

Achteraf gezien, vliégen de weken! Al 7 weken ben ik hier, en nu ik er op terug kijk, lijkt het inderdaad helemaal nog niet zo lang. Terwijl ik sommige dagen écht naar huis en mijn gezin verlang hoor, wees daar maar zeker van!

Op school maak ik leuke en verrijkende dingen mee. Er is nu een vlotter contact met de collega's, ze plagen me en ik hen. De leerlingen die ik help, zijn enorm dankbaar, ook al heb ik niet steeds de indruk dat ik effectief iets méér kan betekenen. Maar als je de ernst ziet waarmee bv Joshua daarnet aan zijn klasgenootje Ali het optellen in 't Kiswahili 'aanleerde' - dat ik hém net in 't Engels had geleerd - dan kan je niet anders dan een smile op je gezicht hebben! Als je dàt kan, het aan anderen uitleggen, dan heb je het werkelijk béét!

De leerlingen van class 7 en 8 hebben volgende week examens. Alwéér, ja! En het is nu wel écht belangrijk. De examens worden door een groep geselecteerde leerkrachten centraal verbeterd, en de eerste 3 van elke school krijgen een soort 'vrijbrief' waarmee ze naar het secundair onderwijs kunnen overstappen. 'Kunnen', zeg ik. Want... dan moet je op internaat, en als je geen 700 à 800 euro per jaar kan op tafel leggen, dan kan je het wel schudden, hoe verstandig en gemotiveerd je ook bent! De leerlingen van onze school hebben dat meestal niet, en zijn dus afhankelijk van een sponsor, zoveel is duidelijk. Wie zich geroepen voelt om dit op zich te nemen, die is heel hartelijk welkom, dat spreekt!

In het vooruitzicht van die examens heb ik daarnet met een groepje van class 7 wat geoefend. Een belangrijk onderdeel van het ex is begrijpend lezen. Nu, dat is voor hen niet eenvoudig. Ze kunnen lezen, ze kunnen reproduceren, maar de essentie uit een tekst halen, en tricky vragen beantwoorden?... dat is niet hun 'cup of tea'!
Dat hebben we dus geoefend. De vrij lange tekst in paragrafen opgedeeld, de (sub)titels kritisch bekeken, en zo tot inzicht in de tekst en zijn opdeling gekomen. Ze luisterden en werkten bijzonder gemotiveerd en komen zeker donderdag terug, zo klonk het eensgezind.

Intussen is er hier in onze huisjes ook weer verandering gekomen. De vakantie in België is gestart en een aantal leerkrachten komen nu voor enkele weken naar hier. Wouter is leerkracht in het SO Merchtem, en Phaedra geeft Bio, Chemie en Fysica in een atheneum in Beveren. Karen is jonger, eigenlijk nog geen studente. Ze is hier uit volle overtuiging: wou het absoluut eens meemaken. Ze zal vooral de kleintjes assisteren, en ze is alvast in de wolken over die lieve zwarte hummeltjes.
Jammer dat die mensen niet zo lang blijven, het duurt tenslotte een hele tijd voor je het hier wat gewoon begint te worden, en je echt zicht krijgt op het schoolleven, de mogelijkheden én beperkingen ervan, en jouw eigen rol daarin. Dat is wel het voordeel dat ik had: 10 weken lang! Ik leerde er heel wat van, zowel op persoonlijk vlak als op cultureel en onderwijskundig vlak. En het is nog niet gedaan, nee nee.
Tot de volgende, dus.